یازهرا

امّا درباره معنا و مفهوم این حدیث شریف باید گفت:
اولاً: تعبیر (عبادت) در این حدیث به مفهوم پرستش نیست، زیرا پرستش مخصوص خدای سبحان است و هیچ موجودی غیر از خداوند سزاوار پرستش نیست، به خصوص آن که واژه عبادت به معنای (نهایت تعظیم) و (پیروی) نیز آمده و عبادت کار به شخص متدین نیز گفته می‌شود.[۲] بنابراین معنای حدیث چنین خواهد بود که یاد علی به هر نحوی باشد، تعظیم او، و پیروی از او و علامت تدیّن انسان است.
ثانیاً، اگر در حدیث یاد شده فرمود: یاد علی ـ علیه السّلام ـ عبادت است. جلوه‌ها، مظاهر و مصادیق متعددی می‌توان برای آن یافت.
مثلاً آن گونه که در سؤال اشاره شده کسی به گونه‌‌ای به یاد علی ـ علیه السّلام ـ باشد که کارهای او را سرمشق خود قرار داده و بکوشد تا حد امکان همانند او عمل کند، این نیز می‌تواند جلوه‌ای از پیام آن حدیث شریف باشد، چنان که در نهج البلاغه فرمود: «آگاه باشید، برای هر پیروی پیشروی ـ امامی ـ است که باید از او تبعیت و پیروی کند، بدانید شما توانایی ندارید که کاملاً همانند من عمل کنید، لکن با اتصاف به تقوا و کوشش و پاکدامنی و درستکاری مرا یاری کنید.»[۳] بنابراین یکی از بارزترین جلوه‌های یاد علی ـ علیه السّلام ـ تلاش در جهت پیروی از او در گفتار و کردار است.
و هم چنین ذکر مناقب و بیان فضایل و کمالات وجودی آن حضرت به هر نحوی که باشد، مثلاً از طریق شعر گفتن، کتاب نوشتن، سخنرانی نمودن، کارهای هنری در جهت معرفی آن حضرت و بیان کلمات او و امثال آن می‌تواند از مصادیق یاد علی ـ علیه السّلام ـ و عمل به پیام آن حدیث شریف باشد.
۳٫ نکته دیگر آن است که چون علی ـ علیه السّلام ـ بعد از پیامبر اکرم ـ صلّی الله علیه و آله ـ کامل‌ترین انسان و مظهر حق، و تجسم عدالت، مروّت، انصاف، پارسایی، ایثار، شجاعت، پاکی، صفا، عصمت، تقوا، نورانیت بوده و دارای کمالات برتر انسانی و الهی مانند گذشت، جوان‌مردی، سخاوت، همت، شب زنده‌داری، غیرت، فداکاری، رحمت، رأفت، معرفت، حکمت، و هزاران وصف و کمال دیگر بوده است، لذا یاد و ذکر او ثواب و پاداش ارزشمندی اخروی داشته و در واقع یاد حق و ذکر کمالات برای الگوگیری و سرمشق زندگی قرار دادن است لذا در حدیث شریف از ذکر علی ـ علیه السّلام ـ به عبادت تعبیر شده است.

صفحات: 1· 2